Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk

Drugie, zmienione i poprawione wydanie listów Marii z Szetkiewiczów Sienkiewiczowej [...]: 

Po pierwsze - rozbudowuje, poszerza i w niektórych wypadkach zmienia naszą wiedzę o biografii i twórczości Sienkiewicza. Określa rolę, jaką w kształtowaniu się osobowości i ewolucji warsztatu pisarza odegrała jego pierwsza żona. Szczególnie ważne ? uwidocznione w listach ? są relacje między małżonkami, co dodatkowo podkreślają dopiski, najczęściej o charakterze żartobliwym. Tu również odkrywa się poczucie humoru i ironia autora Trylogii.
Po drugie ? listy uwydatniają także niezwykłą osobowość Marii, jej intelekt oraz typ uczuciowości. Wskazują na potrzebę dokładniejszego przyjrzenia się jej roli w ?Słowie? i wyszukania tekstów przez nią napisanych. Rozstrzygnięte autorstwo studium o Spasowiczu to tylko początek tego kierunku badań.
Po trzecie ? to dramatyczne dzieje zmagań z chorobą, będącą ?przekleństwem? medycyny XIX wieku. Nakładają się one na poprzednie kwestie, określają wpływ choroby na postępowanie małżonków i ich kontakty z rodzicami.
Z recenzji prof. dra hab. Tadeusza Bujnickiego