Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk

 „W XXI wieku sztuczna inteligencja stanie się jednym z głównych problemów w obszarze praw człowieka”, stwierdziła Safiya Noble w książce Algorithms of Oppression (Algorytmy ucisku) z roku 2018. Związki między sztuczną inteli­gencją, człowiekiem i prawem doprecyzowuje Joanna Żylińska w inicjalnym artykule niniejszego zeszytu „Tekstów Drugich”. Pisze mianowicie, że książkę Noble należy potraktować jako rozbudowany sygnał ostrzegawczy. Nakazuje on dostrzec stron­niczość narzędzi rzekomo najbardziej obiektywnych – algoryt­mów. Przestroga dotyczy niesprawiedliwości ukrytej w samych systemach gromadzenia, magazynowania i udostępniania da­nych. Nie chodzi więc o chybiony pomysł programisty bądź źle napisany wers kodu. „Algorytmiczna opresja” nie jest pochodną pojedynczego błędu, lecz właściwością struktury systemu. Kwestia niesprawiedliwości współkonstytuującej sztuczne światy to wątek przewijający się przez większość artykułów ni­niejszego numeru zgrupowanych w „Szkicach” i „Dociekaniach”. Łączy je też posthumanizm – jako układ afirmowanych i krytycznych odniesień.

Ze Wstępu prof. Przemysława Czaplińskiego