Literatura Rosyjska w Teatrze Telewizji w latach 1953-2003. Dokumentacja

Grażyna Pawlak

Miejsce wydania: Warszawa
Rok wydania: 2014
Oprawa: miękka
Liczba stron: 207
ISBN: 978-83-61552-90-1
Cena: 25,00
Książka Grażyny Pawlak jest ewenementem na naszym rynku wydawniczym, bowiem nikt wcześniej nie pokusił się o tak bogato udokumentowane opracowanie, które zawierałoby mnóstwo jakże istotnych szczegółów co do rossiców w repertuarze polskiego Teatru Telewizji, niegdyś źródła głębokich wzruszeń oraz wiedzy nie tylko i nie przede wszystkim o naszych sąsiadach. Wnikliwa lektura skłania do ważnych pytań, chociażby takich jak: dlaczego rezygnujemy w polskiej telewizji z przedstawień dorobku myśli ludzkiej, z refleksji utalentowanych rosyjskich humanistów? Z jakich powodów ignorujemy mądre słowo A. Czechowa, L. Tołstoja, F. Dostojewskiego, ale i wielu współczesnych autorów,  którzy mogliby nas nie tylko wzruszać, ale i namówić do poszukiwań trudnych odpowiedzi? Trzeba podkreślić, że autorka wykazuje się znakomitą znajomością podjętej problematyki, dużym talentem dokumentalistki oraz umiejętnością wplatania dyskretnych a celnych komentarzy własnych dotyczących zagadnień zasygnalizowanych w tytule Jej pracy. Dzięki ogromnemu wysiłkowi badawczemu doskonałej autorki czytelnik może nie tylko odtwarzać losy rossiców w polskim Teatrze Telewizji, ale również zainspirowany tą lekturą odkrywać nowe ścieżki badań, podejmować problemy badawcze.
 
prof. dr hab. Joanna Korzoniewska-Berczyńska
(Warszawa, Katedra Filologii Rosyjskiej, Szkota Wyższa TWP)
 
 
Wartość książki Grażyny Pawlak bynajmniej nie ogranicza się do zebrania nawet tak ogromnego materiału empirycznego. Badaczka przedstawia ogólny obraz recepcji spektakli rosyjskich na scenie polskiego teleteatru (rozdziały: Literatura rosyjska na telewizyjnej scenie  zarys ogólny, Literatura rosyjska w poszczególnych dekadach), który później konkretyzuje, rozpatrując Dzieła pisarzy rosyjskich najczęściej wystawiane na telewizyjnej scenie Współczesną literaturę rosyjską w repertuarze telewizji polskiej po 1989 roku, oraz uzupełnia przykładami ingerencji cenzorskiego pióra (rozdział Ingerencje cenzury w obszarze literatury rosyjskiej prezentowanej w teatrze telewizji). Taka konstrukcja książki pozwala czytelnikowi zobaczyć obraz obecności literatury rosyjskiej na polskiej scenie telewizyjnej w co najmniej dwóch różnych perspektywach: chronologicznej oraz dotyczącej recepcji poszczególnych  najbardziej popularnych w Polsce  autorów: Czechowa, Dostojewskiego, Gorkiego, Gogola, Bułhakowa, Arbuzowa, Puszkina, Turgieniewa, Ostrowskiego (analiza i porównania inscenizacji tych samych tekstów przez różnych reżyserów i w różnych okresach stanowią wyjątkowo interesujące partie książki). Osobno rozpatruje badaczka okres po zmianach politycznych w Polsce i ZSRR po roku 1989, które dały scenie telewizyjnej szansę wprowadzenia w obieg kulturalny utworów autorów dotychczas nieobecnych, w tym autorów nowej fali w dramaturgii radzieckiej. Książka wypełnia poważną lukę w wiedzy na temat polsko-rosyjskich stosunków kulturalnych, służy przełamaniu stereotypów i stwarzaniu bardziej wiarygodnego obrazu historii tych stosunków oraz otwiera nowe pola interpretacyjne dla przyszłych badaczy.
 
dr hab. Irina Adelgeym
(Moskwa, Instytut Słowianoznawstwa Rosyjskiej Akademii Nauk)
 

 

« wstecz