Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk

Władysław Zawistowski (ur. 1954) stale podąża śladem dynamicznych przemian społecznych, reaguje na kolejne projekty życia zbiorowego w dobie przebudowy, mierzy się z dominującymi modelami kultury. Pierwszymi sztukami wpisywał się w teatr aluzji jako zastępczą formę porozumienia w czasach PRL-u; w Wysockim korzystał z kodu historycznego, by opisać współczesną zbiorową depresję w okresie stanu wojennego, a jego konsekwencje przedstawił w epicko skonstruowanym dramacie Stąd do Ameryki. Z kolei Dobry adres daje wyraz zagubieniu w świecie, który w procesie transformacji utracił zakorzenienie, a Bitwa nad jeziorem Smęt obnaża historyczne mistyfikacje.

Dramaty Zawistowskiego, w ten czy inny sposób odsyłające do historii, przedstawiają tyleż fakty, co niedokonania, niespełnienia, przemilczenia i uzurpacje, dając zarazem wgląd w różne ?metodologie pamięci  zapominania, odpominania, zmyślania, konfabulacji. Autor metodycznie odsłania mechanizm wypierania bądź przykrywania tego, co realne, przez to, co wyobrażone; przenosi uwagę ze zbiorowego imaginarium na plan doświadczenia, i to silnie spersonalizowanego. Ukazuje, jak historia wżera się w egzystencję.

Ale proszę nas zrozumieć? wojna trwa od tak dawna, że nie potrafimy już żyć inaczej. Przystosowaliśmy się, przeszliśmy mutację, jak szczep bakterii. Tu już nigdy nie będzie pokoju, bo nikt go nie chce.

(Witajcie w roku 2002)

Zbigniew Majchrowski

Zbigniew Majchrowski  literaturoznawca i teatrolog, profesor w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Gdańskiego. Autor książek: Poezja jak otwarta rana. Czytając Różewicza (1993), Gombrowicz i cień Wieszcza oraz inne eseje o dramacie i teatrze (1995), Cela Konrada. Powracając do Mickiewicza (1998), Różewicz (2002), Mickiewicz i wiek dwudziesty (2006), Krypta Gustawa (2020). Redagował z Marią Janion tom Odmieńcy (1982) z cyklu Transgresje. Opracował zbiór teatraliów Andrzeja Kijowskiego Rytuały oglądania (2005) oraz wybór sztuk teatralnych Ireneusza Iredyńskiego Kreacja. Dramaty (2014) w serii Dramat polski. Reaktywacja. Współautor i współredaktor wielu prac zbiorowych, m. in. Balsam i trucizna. 13 tekstów o Mickiewiczu (1993), Od Shakespearea do Szekspira (1993), Świat według Themersonów (1994), Mickiewicz. Sen i widzenie (2001), Dramat polski. Interpretacje (2001), Księga Janion (2007), Wojna i postpamięć (2011), Re: Iredyński (2019). Jego artykuły były tłumaczone na angielski, niemiecki, włoski i litewski.