Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk

Książka analizuje powieści i sztuki teatralne takich autorek i autorów, jak Jane Austen, siostry Brontë, Charles Dickens, Wilkie Collins, Emil Zola, Aleksander Dumas, Henryk Ibsen, Zofia Nałkowska, Gabriela Zapolska, Alice Munro, Marilyn French, Elfriede Jelinek, Toni Morrison, Alice Walker, Arundhati Roy, David Herbert Lawrence, Michel Faber i Sarah Waters. Wszystkie te dzieła opisują doświadczenia kobiet żyjących w świecie, który ogranicza ich wolność i możliwości spełnienia. Katarzyna Szumlewicz zwraca uwagę na dwa rzadko opisywane razem aspekty biografii swoich bohaterek: z jednej strony na ekonomię, czyli pracę, pieniądze i własność, z drugiej zaś – na miłość i powiązane z nią zagadnienia, takie jak seks, małżeństwo i macierzyństwo. Mimo ograniczeń i restrykcji opisywane kobiety dążą do szczęścia i spełnienia, a przynajmniej niezależności w decydowaniu o swoim życiu. Gdy ambicje te zostają zduszone, często pojawiają się rozpacz i szaleństwo. Książka rekonstruuje losy i subiektywne punkty widzenia bohaterek z perspektywy emancypacji, to znaczy wizji takiego ładu społecznego, w którym usunięte zostałyby przeszkody w zaspokajaniu potrzeb zarówno materialnych, jak i emocjonalnych.

Katarzyna Szumlewicz – doktor nauk humanistycznych w zakresie pedagogiki, magister filozofii. Pracuje jako adiunkt na Wydziale Stosowanych Nauk Społecznych i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego. Autorka książki Emancypacja przez wychowanie, czyli edukacja do wolności, równości i szczęścia (2011). Krytyczka literacka, eseistka i publicystka. Współpracowała z „Twórczością”, „Odrą”, „Literaturą”, „Sztuką i Filozofią”, „Le Monde Diplomatique – Edycja Polska” i licznymi innymi tytułami. Przez wiele lat redaktorka pisma społeczno-politycznego „Bez Dogmatu” oraz wykładowczyni Gender Studies. W swoich interdyscyplinarnych badaniach, łączących filozofię, pedagogikę, socjologię i literaturoznawstwo, interesuje się przede wszystkim problemami nierówności i wykluczenia, którym przeciwstawia praktyki i projekty emancypacyjnej zmiany społecznej.