Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk

Ofelizm nie jest pojęciem analogicznym do hamletyzmu. Oznacza rodzaj wizualnego języka, który wyłania się na przełomie XVIII i XIX wieku i rozwija niezależnie od teatralnych reprezentacji, za podstawę mając nie sceny z udziałem Ofelii, lecz przedstawienia jej śmierci. Przyjęło się uważać, że te wizerunki ciała młodej kobiety w otoczeniu kwiatów i/lub wody wcielają mizoginiczne wyobrażenia, które kobiecość ujmują w kategoriach szaleństwa, nieujarzmionej seksualności, przynależności do sfery natury. Książka Ofelizm. Romantyczne zawłaszczenia, feministyczne interwencje wyrosła z przekonania, że w ofelizmie od początku istniało i nadal istnieje kilka nurtów. Tematem zamieszczonych w niej studiów są przedstawienia kobiecego (niekiedy ukobieconego) ciała, w których woda i kwiaty służą rozsadzeniu tradycyjnych narracji i zakwestionowaniu dualizmu płci, opozycji natury i kultury, porządku opartego na hierarchiach. Omówienia wybranych tekstów, obrazów i inscenizacji tworzą tu alternatywną historię ofelizmu, w której stawką jest pytanie o jego wywrotowy potencjał.

Katarzyna Czeczot – adiunkt w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, członkini redakcji „Wieku XIX”. Współredaktorka Encyklopedii Gender (2014) i autorka antologii tekstów źródłowych Magnetyzm (2016).