Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk

Mikołaj Ratajczak  filozof, historyk idei i tłumacz. Adiunkt w Zespole Filozofii Kultury IFiS PAN. W swoich badaniach skupia się na historii dwudziestowiecznej filozofii europejskiej i radykalnej teorii politycznej.

Znaczenie książki Mikołaja Ratajczaka ujawnia się już w tym, że wymyka się ona wszelkim klasyfikacjom. Jest ona oczywiście, jak zaznaczono w tytule, monografią włoskiej filozofii politycznej, pokazującą meandry jej powstania, jak też najważniejsze idee w niej zawarte. Praca ta nie ma jednak podręcznikowego charakteru i nie pretenduje do bezstronnego opisu tendencji politycznej filozofii włoskiej. Jej rekonstrukcji dokonuje Ratajczak z wyraźnie określonych pozycji zarówno teoretycznych, jak i społecznych. Uważam, że jest to duża zaleta monografii, która dzięki temu zabiegowi jest wielogłosowa, przy czym poszczególne głosy nakładają się na siebie lub wchodzą w dialog. Praca ta jest przedsięwzięciem wybitnym, tym bardziej, że może być odbierana na kilku poziomach: od po prostu niezwykle informacyjnego przeglądu aktualnej tematyki filozofii politycznej, nie tylko zresztą włoskiej; do pewnej propozycji uprawiania filozofii politycznej o zacięciu emancypacyjnym. Książka ta jest także wyzwaniem intelektualnym choćby z tego względu, że tak, nie zawaham się użyć tego słowa, monumentalne przedsięwzięcie, musi prowokować do dyskusji.

prof. dr hab. Leszek Koczanowicz, SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny

Form of Life and the Common: A Genealogy and Actuality of Contemporary Italian Political Philosophy

This monograph elaborates the current in contemporary European philosophy most often called ?Italian thought? (pensiero italiano) or Italian Theory. The book is a systematic and historical overview of the current. It presents the main ideas and concepts developed by such figures as i.a. Antonio Negri, Giorgio Agamben, Roberto Esposito, Paolo Virno, Christian Marazzi, Alisa del Re, Carlo Vercellone and Silvia Federici. But it also also an attempt to portray the historical development of Italian thought, its genealogy, by reconstructing contexts of its origins and explaining theses posed by the discussed authors. These historical contexts include the history of workerism [operaismo], workerist feminism, and autonomous movements and the contemporary context of social struggles and political changes in Italy. But the book also attempts to show the actuality of contemporary Italian political philosophy. By specifying historical genealogy and therefore limits of the presented standpoints, it outlines their potential applications and indicate specific issues ripe for critical elaboration with these standpoints. It discusses contemporary Italian political philosophy in terms of its impact on contemporary critical theory as a source of original analyses and useful terms, and not as an independent philosophical vein.