Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk

Książka jest próbą odpowiedzi na pytanie o miejsce Zdań i uwag w twórczości Mickiewicza. Analiza autografów poety, przeprowadzona z filologiczną ścisłością, stała się podstawą ważnych wniosków genetycznych - drobnych i szczegółowych, ale też punktem wyjścia do rozważań z pogranicza filozofii i historii duchowości, przede wszystkim w kontekście poszukiwań mistycznych Francji lat dwudziestych i trzydziestych XIX wieku. Przyjęcie takiej perspektywy uzasadniają lektury poety z okresu pisania Zdań i uwag, traktowane w dwojaki sposób: jako matryca dystychiczności utworów, a także bodziec dla własnych przemyśleń filozoficznych i religijnych. Autorkę interesuje proces stopniowego zanikania głosu poety, zastępowania go głosami mistrzów życia duchowego - świętych, mistyków, teozofów, wizjonerów, jasnowidzących, stygmatyków, którzy prowadzili Mickiewicza ku ?wiadomościom z góry? i ku rezygnacji ze statusu wieszcza. Zdania i uwagi odczytywane są tu jako utwór, w którym kumulują się i kulminują tendencje prowadzące do zamilknięcia poety.