Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk

Książka składa się z artykułów, których tezy zostały przedstawione podczas XXXI Konferencji Teoretycznoliterackiej (odbyła się w dniach 15-19 września 2002 r. w Uniejowie k. Łodzi). Organizatorzy konferencji - Katedra Teorii Literatury z Instytutu Teorii Literatury, Teatru i Sztuk Audiowizualnych Uniwersytetu Łódzkiego oraz Pracownia Poetyki Historycznej Instytutu Badań Literackich PAN -zaproponowali referentom i dyskutantom temat Stereotypy w literaturze (i tuż obok). W tej propozycji chodziło o rozważenie zarówno mechanizmów powstawania stereotypów w literaturze, jak i o analizę obecności stereotypów w krytyce literackiej i w badaniach literackich. Stereotyp, polisemiczne pojęcie przejęte przez literaturoznawstwo z socjologii, stało się bowiem w ostatnich latach ważnym instrumentem diagnoz społecznych i interpretacji w humanistyce XX wieku. Jednak stereotypy w literaturze są nie tylko - jak się potocznie uważa - uproszczonymi i zdeformowanymi obrazami świata, lecz pełnią także szczególne funkcje artystyczne, komunikacyjne, perswazyjne oraz poznawcze. Literatura, co poświadczają zebrane w tym tomie rozprawy, jest bowiem szczególną i wyjątkowo bogatą w egzemplifikacje instancją rejestrującą stereotypy istniejące w świecie rzeczywistym. Jest także obszarem ich autonomicznej kreacji i celowego używania do własnych potrzeb światopoglądowych, ideowych, ludycznych (a niekiedy i propagandowych). Z tych samych powodów literatura jest zarówno obszarem używania, utrwalania i produkowania stereotypów, jak i sposobem walki z nimi, formą ciągłego z nimi sporu, odkrywania rzeczywistej - a nie stereotypowej - wiedzy o rzeczywistości. Przedstawiane w tej książce artykuły tworzą bogatą prezentację różnych ich odmian, która skłoni badaczy literatury do dalszych analiz, rozpoznań i interpretacji, a zapewne także do nie stereotypowych dyskusji, sporów i polemik. Przedstawiane w tej ksi??ce artyku?y tworz? bogat? prezentacj? ró?nych ich odmian, która sk?oni badaczy literatury do dalszych analiz, rozpozna? i interpretacji, a zapewne tak?e do nie stereotypowych dyskusji, sporów i polemik.