Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk

4 maja 2005 roku minęła pięćsetna rocznica śmierci bł. Władysława z Gielniowa, jednej z najznakomitszych postaci pierwszego półwiecza istnienia w Polsce zakonu bernardynów, wybitnego duszpasterza, kaznodziei i poety, twórcy polskich i łacińskich pieśni religijnych, modlitw, wierszy okolicznościowych i dydaktycznych. Niniejszy zbiór dokumentuje główne kierunki i rezultaty najnowszych studiów nad duchową i literacką spuścizną Gielniowczyka. W pierwszej jego części zgromadzono prace dotyczące twórczości poetyckiej Gielniowczyka, jej tradycji, kontekstów religijnych i literackich, zagadnień warsztatowych oraz późniejszej recepcji. Z tym ostatnim zagadnieniem wiąże się próba weryfikacji zadawnionego przeświadczenia, jakoby bernardyński poeta był zarazem twórcą muzyki do niektórych swych pieśni. W nurcie interpretacji sytuują się autorskie lektury trzech utworów Gielniowczyka szerzej dotychczas nie komentowanych: Jasne Krystowo oblicze..., Jesu, zbawicielu ludzski... oraz Ad Cantica canticorum... Kolejne studia poświęcone zostały analizie twórczości łacińskiej Władysława z Gielniowa pod kątem cech formalnych i warsztatowych, systemu składniowo-retorycznego, wersyfikacyjnego i interpunkcyjnego, wreszcie problemom filologiczno-tekstologiczym związanym z krytyczną edycją rękopiśmiennych przekazów utworów Gielniowczyka. Druga część zbioru gromadzi prace szkicujące historyczno-religijne tło konterfektu bł. Władysława z Gielniowa: zarys dziejów jego kultu, przejawiającego się m.in. w powstawaniu i rozwoju przedstawień ikonograficznych, charakterystykę narzędzi religijnej edukacji wiernych w praktyce duszpasterskiej bernardynów oraz tradycji twórczości muzycznej w klasztorach bernardyńskich.