Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk

Autorka obrała za przedmiot swojej obszernej filologicznej monografii Wirydarz poetycki Jakuba Teodora Trembeckiego, szczególny zabytek XVII-wiecznego piśmiennictwa. Jest to manuskrypt o objętości ponad 1200 stron, zawierający ponad 1000 polskich i łacińskich utworów poetyckich, w większości niedrukowanych w okresie staropolskim, stanowiący najważniejszą historyczną antologię poezji wieku XVII, zarówno ze względu na objętość, jak i systematykę układu – konsekwentne, w miarę posiadanej wiedzy, ujawnianie autorów, jakość i unikatowość przekazywanych tekstów, często znanych tylko z tego źródła. Rękopis ten został wydany w latach 1909-1910 przez Aleksandra Brücknera, dzięki czemu jego literacka zawartość jest obecna we wszystkich niemal opracowaniach dotyczących XVII-wiecznej poezji polskiej, on sam jednak dostępny był ogółowi zainteresowanych tylko przez krótki okres w latach 30. ubiegłego wieku. Wówczas nie doczekał się całościowego opracowania, a brak możliwości skonfrontowania oryginału z opiniami badaczy na jego temat doprowadził do upowszechnienia się nie zawsze prawdziwych stwierdzeń o jego autorstwie i okolicznościach powstania.

Dr Krauze-Karpińska dokonała szczegółowej analizy filologicznej, kodykologicznej i niejednokrotnie tekstologicznej całego zbioru i jego poszczególnych części na podstawie niezwykle wnikliwej autopsji. Wnioski płynące z tak szczegółowego opisu rękopisu i jego zawartości uzupełniła spostrzeżeniami poczynionymi w wyniku ponownej analizy innych zachowanych dokumentów, zarówno tych znanych poprzednikom, jak i nowo odnalezionych, prostując niesprawdzalne wcześniej sądy badaczy. Uporządkowanie znanych faktów, dopełnione nowymi odkryciami filologicznymi stanowi o jakości i wyjątkowej wartości rozprawy. Szczególną wartość ma zawarta w ostatnim rozdziale wnikliwa i udatna, pierwsza w historii badań nad Wirydarzem, analiza własnych prób poetyckich Jakuba Teodora Trembeckiego, które dotąd sporadycznie tylko pojawiały się w polu widzenia historyków literatury.

(z recenzji wydawniczej prof. dr hab. Elżbiety Sarnowskiej-Temeriusz)